Sportrecht
Wat valt er allemaal precies onder sportrecht? Letselschade? Aansprakelijkheid? Hieronder meer informatie.
Zoek jij een advocaat die kan helpen bij kwesties over sport en recht? Klik dan hier om in contact te komen met een gespecialiseerde advocaat. »»
Sporters kennen zo hun eigen cases, maar sportrecht is geen zelfstandig rechtsgebied, het gaat over een verzameling van juridische regelgeving. Letselschade is een bekende 'sportrechtelijke' term. En dat geldt ook voor aansprakelijkheid. Wanneer is een club aansprakelijk voor schade toegebracht tijdens of na het sporten; en wanneer is een lid zelf aansprakelijkheid? Ook in de sport: bestuurdersaansprakelijkheid. Immers, verenigingen worden meestal bestuurd door enkele van hun leden. Tot slot noemen we hier sponsorcontracten, hierbij kan advies van een advocaat soms behulpzaam zijn.
Sport en advocaat
Een belangrijke vraag binnen de rechtsregels die van toepassing in een sport- en spelsituatie, welk rechtsgebied is van toepassing? Stel dat de vraag is wie aansprakelijk is of dat er twijfel is over enige schuld of opzet waardoor een tackle als mishandeling bestempeld kan worden. Met deze voorbeelden maak je al een onderscheid tussen het aansprakelijkheidsrecht en strafrecht. Dan bestaan er nog sponsorcontracten, arbeidscontracten of arbeidsconflicten binnen het sportrecht waardoor je het arbeidsrecht moet raadplegen. Het is natuurlijk ook mogelijk dat je als 11 jarige lid bent bij de tennisclub of de hockeyvereniging, dan hebben je ouders waarschijnlijk moeten tekenen of enkel de algemene voorwaarden moeten accepteren. Als er een conflict ontstaat naar aanleiding van deze inschrijving, zul je het verenigingenrecht moeten raadplegen.
Getekend bij een sportvereniging, wat nu?
Een vereniging is een organisatievorm zoals een B.V. en N.V., maar er is een duidelijk verschil. Een vereniging wordt niet opgericht met een bepaald financieel doel. Het enige doel dat het heeft is het beoefenen en bevorderen van de betreffende sport. Het voordeel aan een vereniging is dat er veel vrijheid wat betreft rechten en plichten bestaat. Enkel de statuten van verenigingen bepalen waaraan een vereniging minimaal moet voldoen. Een voorbeeld hiervan is de contributie. Het is niet mogelijk om leden geen contributie.
Een van de belangrijkste organen van een vereniging is de algemene vergadering van bestuur. Zij hebben als taak om de administratie te verrichten en elk jaar een jaarrekening op te maken. Dit is ter controle van de winst- en verliesverdeling. Naast het bestuur zijn de leden net zo belangrijk, omdat een vereniging niet zijn hoofd boven water houdt als er geen leden zijn. Vaak vormen deze leden commissies die ook als organen beschouwd kunnen worden.
Op het gebied van sportrecht zul je met het bestuur in aanmerking kunnen komen als blijkt dat de bestuurders hun taak niet naar behoren uitvoeren. Dan is er sprake van een collectieve aansprakelijkheid; iedere bestuurder is geheel aansprakelijk voor de schade. Echter zullen alle omstandigheden meegewogen bij de beslissing van bestuursaansprakelijkheid. Het is mogelijk dat een bestuurder een ernstig verwijt kan worden gemaakt waardoor het redelijk is dat enkel hij aansprakelijk gesteld kan worden. Een advocaat kan inschatten of het bestuur aansprakelijk gesteld kan worden in bepaalde situaties.
Een overeenkomst binnen het sportrecht
Arbeidscontract
De meest bekende overeenkomst is de arbeidsovereenkomst die bijvoorbeeld profvoetballers hebben gesloten met hun club. Stel dat je in dit recht ontslagen wordt of zelf vertrekt, is er dan een verschil met het gewone arbeidsrecht? En hoe kan een advocaat je hierbij helpen?
In geval van een arbeidscontract van profvoetballers in het buitenland is een belangrijk verschil dat zij niet het recht hebben om eenzijdig het contract op te zeggen. ‘ik neem ontslag’ is dus geen uitspraak die een profvoetballer zal uitspreken.
Sponsorcontract
Stel dat een sponsor graag een deal met je wilt sluiten. Er ligt een mooi contract voor je klaar, maar hoe weet je of dit contract je straks niet dwars gaat zitten in wat je wilt bereiken? Advocaten hebben een goed inzicht in wat er vereist is in een contract en welke voorwaarden wel of niet opgenomen kunnen worden. Een contract is de basis voor een goede samenwerking. Als hier later dingen in staan waar je het niet mee eens bent, kun je helaas niet terug. Het is daarom aan te raden om op het moment van tekenen zeker te zijn van de bepalingen die zijn opgenomen in het contract.
Een sporter en zijn portretrecht
Topsporters hebben dit recht exclusief aan hen toegekend. Als topsporter worden er veel foto’s genomen en video-opnames gemaakt. De wereld wil je volgen en meeleven met de prestaties die je verricht. Ze nemen geen voldoening met enkel de uitslag van je 500 meter of wie goud gewonnen heeft. Het WK wordt bijvoorbeeld volledig meegeleefd in Nederland door het op grote schermen uit te voeren. Als jij zelf op tv komt, zal het wellicht een privéschending zijn, maar is dit ook zo bij een topsporter?
Het portretrecht is ontworpen om het belang van een topsporter te beschermen. Hierbij creëert een sporter een persoonlijk recht omtrent commerciële exploitatie van naam, persoon en prestaties. Het recht is afgeleid van het feit dat er nooit persoonlijke gegevens of kwaliteiten van iemand zonder toestemming geëxploiteerd mag worden als dat onredelijk is.
Het portretrecht zorgt ervoor dat er bepaalde voorwaarden gemaakt kunnen worden waarin een sporter toestemming kan geven aan een derde jouw naam, afbeelding, persoon en prestaties als commercieel te exploiteren. Stel dat de sporter geen opdracht heeft gegeven om bepaald materiaal te publiceren en zijn belang is in redelijkheid zodanig geraakt, dan kan hij of zij zich hiertegen verzetten. Door het portretrecht kun je enige populariteit tevens verzilveren.
Voorbeeld
Jaqueline is kunstenares. Ze heeft een foto gemaakt van een opkomend topschaatser tijdens het rijden van zijn eerste internationale wedstrijd. Zij beseft dat ze de foto niet mag gebruiken, omdat ze geen toestemming van de schaatser heeft ontvangen. Ze besluit om de foto in het zwart wit te tekenen en zo aan te passen dat het onduidelijker wordt wie het is. Op een dag komt een vriendin van Jaqueline langs en ziet de tekening. Ze vindt het prachtig en plaatst de foto op facebook met de titel: ‘creatie van Jaqueline. Ik ben trots op haar’! De schaatser ziet dit en is het niet eens met de publicatie.
Kan hij hier iets tegen doen? Mag het natekenen van de foto of het publiceren niet? Wie is nu aansprakelijk voor de tekening? En kan de schaatser zich beroepen op het portretrecht en een financiële vergoeding vorderen? De schaatser heeft geen toestemming gegeven, dus op grond daarvan is er sprake van zijn schending. Echter is de foto niets dat hem in zijn populariteit schaadt of in een ander redelijk belang. Op grond daarvan zal het waarschijnlijk toch toegestaan zijn om deze te publiceren. Echter om kenbaar te maken dat het voor Jaqueline geen commercieel doel had om het portret te publiceren, heeft zij een advocaat nodig. Hij verzameld bewijs en zal voor haar belangen opkomen.
Sport in het buitenland
Je hoort het wellicht vaak in de media of in je persoonlijke levenssfeer; voetballer wordt gekocht door buitenlandsbedrijf. Hoe zit dit dan? Wat komt er allemaal bij kijken?
Als er sprake is van een internationale sport waarbij je bijvoorbeeld een sport uitoefent in een ander land, dan zal het Europees Sportrecht gelden. Het volgende voorbeeld geeft een situatie weer waarin het Europees Sportrecht van toepassing is:
Voorbeeld
Martin heeft 10 jaar bij jong PSV gespeeld. Een scout heeft hem ontdekt en vraagt hem te komen spelen voor AEK Athene. Martin hoeft zich geen moment te bedenken en besluit naar Griekenland te verhuizen om daar een contract te tekenen met AKE Athene. Jong PSV vordert een schadevergoeding van Martin. Martin is zich van geen kwaad bewust en schakelt een advocaat in.
De advocaat zal helaas niet veel meer voor Martin kunnen betekenen. Martin heeft bij jong PSV een contract getekend met het doel op doorgroei naar PSV. Helaas heeft hij dit doorbroken door een ander contract te tekenen in Griekenland. In het sportrecht geldt dat hij hierdoor een schadevergoeding verschuldigd is aan jong PSV. Om bekend te worden met zulke regels is het dus van belang om, voordat je naar het buitenland vertrekt, te bekijken welke rechten er gelden en welke wijzigingen dit met zich meebrengt.
Aansprakelijkheid binnen het sportrecht
Het meest voorkomende is het aansprakelijkheidsrecht zoals in het privaatrecht wordt beschreven. Echter een groot verschil tussen aansprakelijkheid in privaatrecht en aansprakelijkheid in sportrecht is dat de ene situatie in het privaatrecht als onrechtmatig wordt beschouwd en in het sportrecht wordt toegestaan.
Voorbeeld
Tijdens een hockeywedstrijd probeert een speler van XX-Red te scoren. Een van de spelers van VNV-Vlucht rent net voor de keeper langs en ziet niet de poging die het andere team verricht. De hockeybal raakt de speler op de zijkant van haar gezicht. Het ging met zo’n grote vaart dat de speler van VNV-Vlucht even buitenwesten op de grond ligt. Is de speler van XX-Red nu aansprakelijk?
Als de speler van XX-Red nu een persoon op straat was die een van zijn vrienden tegenkwam. Om aandacht van zijn vriend te trekker gooit hij de hockeybal dit hij op dat moment in zijn hand heeft. Deze bal komt ook ongelukkig terecht. Is hij nu aansprakelijk?
De eerste situatie bevindt zich in een sport- en spel situatie. Hierin wordt verwacht dat de spelers het risico op de koop toenemen dat ze geblesseerd kunnen raken. De speler van VNV-Vlucht is bekend met het feit dat hij oversteekt voor het doel waar op geschoten wordt met een bal. Dat hij dan net op dat moment op de verkeerde plek was, wordt enkel als ongelukkig beschouwd. In de tweede situatie had de vriend geen bal hoeven te verwachten. De speler van –Red had in deze situatie beter moeten weten en op grond van aansprakelijkheid zou hij de schade moeten vergoeden.
Het is natuurlijk niet zo dat elke situatie binnen sport- en spel als rechtmatig wordt ervaren. Denk bijvoorbeeld aan: natrappen in bij een potje voetbal. De handeling dient wel verricht te zijn binnen de verwachtingen van het spel. Is het onduidelijk of de situatie in de verwachting van het spel ligt, dan is het raadzaam om een advocaat in te schakelen. Hij kan je adviseren, informeren en bijstaan. Uiteindelijk zal namelijk de rechter beslissen of de wederpartij aansprakelijk is of niet. Hiervoor dien je dus een procedure te starten bij de rechter en tijdens deze procedure zal een advocaat jouw positie versterken en jouw belangen behartigen. Je advocaat zal getuigenverklaringen willen en bewijsmateriaal verzamelen zoals videomateriaal. Je zult moeten aantonen of de situatie zich heeft voorgedaan tijdens of na het spel. Indien het tijdens het spel is verricht zal de rechter de keuze maken: onrechtmatig of samenloop van omstandigheden. Deze beslissing is van groot belang of jij als slachtoffer kunt vorderen.