Plaats direct je vraag
Wat is franchising?
Zoals gezegd zijn er bij franchising grofweg twee partijen: de franchisegever en de franchisenemer. Bij franchising kan een ondernemer een bedrijf runnen, maar onder de naam van de franchisegever. De franchisegever heeft vervolgens ook grote invloed op hoe de franchisenemer de onderneming voert. De franchisenemer is gebonden aan een groot aantal voorwaarden. Dat is ook logisch, er wordt immers gehandeld onder de naam van de franchisegever. De franchisegever kan vervolgens van het ondernemerschap van de franchisenemer profiteren, zonder dat het zelf allemaal aparte filialen op hoeft te zetten. Er kan tevens zonder al te veel inspanning een grotere markt worden bereikt.
Ook voor de franchisenemer levert deze constructie veel zwaarwegende voordelen op. Deze persoon kan namelijk een onderneming starten onder een reeds succesvolle naam aan de hand van een succesvolle formule. Daarnaast zijn de aangeboden producten meestal al vastgesteld en wordt de marketing geregeld door de franchisegever. Het is dus een goede manier om binnen een korte tijd na de start van de franchise een succesvolle onderneming op poten te hebben. Dit terwijl de franchisenemer veel zelfstandigheid en verantwoordelijkheid behoudt. Nadeel kan zijn dat de franchisegever zich toch aan bepaalde richtlijnen moet houden (ook als hij of zij het er niet mee eens is). Bovendien moet er vaak een flinke som geld worden betaald aan de franchisegever.
Voorbeeld franchising
Maria heeft een grote erfenis gekregen en wil daarmee haar eerste stappen in het ondernemerschap zetten. Ze heeft besloten dat ze een supermarkt gaat beginnen. Met Albert Heijn heeft ze een franchisegever gevonden, waarmee ze gelijk kan profiteren van het succes van de grote supermarktketen. Maria krijgt het leiderschap over de supermarkt, maar is wel gebonden aan veel voorwaarden die in de franchiseovereenkomst zijn vastgelegd.
Wat staat er in de franchiseovereenkomst?
De fundering voor het franchisesysteem wordt gelegd in de franchiseovereenkomst. Tot voorkort was de franchiseovereenkomst nog geen wettelijk begrip en golden er ook geen specifieke (anders dan de algemene regels met betrekking tot overeenkomsten) regels voor. Sinds 1 januari 2020 is de Wet franchise echter in werking getreden. Deze heeft aardig wat invloed gehad op de totstandkoming en de inhoudelijke vereisten van de franchiseovereenkomst. Over deze veranderingen lees je later in deze blog meer.
Wat er in een franchiseovereenkomst wordt overeengekomen is per geval verschillend. Men heeft hier namelijk een grote vrijheid in. Uitgebreide franchiseovereenkomsten worden hard franchise genoemd. Bij deze overeenkomsten is de franchisenemer aan veel regels verbonden. Bij een soft franchise krijgt de franchisenemer meer vrijheid en is de franchiseovereenkomst wat summierder.
Wat wordt er dan zoal (zowel voor- als na de inwerkingtreding van de Wet franchise) vastgelegd in een franchiseovereenkomst? Het gaat met name over welke rechten de partijen aan elkaar gaan verlenen. Allereerst moet natuurlijk overeengekomen worden dat de franchisenemer de intellectuele eigendomsrechten van de franchisegever mag gebruiken. Daarnaast legt men vast van welke delen van de organisatie de franchisenemer gebruik mag maken (inkoop, marketing en opleiding bijvoorbeeld). Ook staat in de franchiseovereenkomst welke goederen er aan de franchisenemer worden geleverd. Eveneens staan in bijna elke franchiseovereenkomst bepalingen over de duur ervan en de gronden voor verlenging en beëindiging van de samenwerking. Daarbij bevat het meestal regelingen over de verkoop van de onderneming en aan wie de goodwill van het bedrijf wordt toegewezen.
Wil je weten wat je allemaal moet vastleggen in een franchiseovereenkomst of heb je hulp nodig bij het opstellen ervan? Dan kan een advocaat ondernemingsrecht je hierbij uitstekend helpen. Ben je franchisenemer en wil samen met een expert een contract nalopen wat een franchisegever je aan heeft geboden? Ook dan is het zeer verstandig om een advocaat in de arm te nemen. Zo voorkom je dat je je bindt aan een onevenredig nadelige franchiseovereenkomst.
Wanneer kan je een franchiseovereenkomst ontbinden?
De vraag wanneer een franchiseovereenkomst te beëindigen of te ontbinden valt, ligt vaak gecompliceerd en is wederom erg afhankelijk van wat er in de overeenkomst is vastgelegd. Als er in de franchiseovereenkomst een specifieke regeling is opgenomen wat betreft beëindiging, moeten beide partijen zich hier logischerwijs aan houden.
De wet biedt verschillende situaties waarin een partij een overeenkomst (en dus ook de franchiseovereenkomst) kan ontbinden. Meestal zal het dan gaan om een tekortkoming in de nakoming (ook wel wanprestatie genoemd en wettelijk vastgelegd in artikel 6:265 van het Burgerlijk Wetboek). Wanneer de franchisenemer bepaalde contractuele verplichtingen niet nakomt, kan de franchisegever ontbinden. Hiervoor is wel benodigd dat de franchisenemer in gelegenheid is gesteld de fouten te herstellen en in verzuim is. Ook de franchisegever kan onder omstandigheden ontbinden. Dit hangt nogmaals af van wat in de franchiseovereenkomst is neergelegd.
Staat wanprestatie vast? Dan kan er ook schadevergoeding gevorderd worden. Men moet wel voorzichtig zijn met het ontbinden van de franchiseovereenkomst. Degene die onterecht ontbindt, kan later namelijk aansprakelijk worden gesteld voor de schade die daaruit is geleden.
Heb je vragen over wanneer je een franchiseovereenkomst kan ontbinden en wat voor gevolgen dit heeft? Ga dan het gesprek aan met een advocaat ondernemingsrecht. Deze kan op basis van jouw franchiseovereenkomst je hier persoonlijk juridisch advies over geven.
Welke conflicten kunnen er ontstaan tussen franchisegever en franchisenemer?
Er kunnen allerlei soorten conflicten ontstaan tussen een franchisegever en franchisenemer. Hoewel dit natuurlijk niet de intentie is, kunnen deze geschillen soms leiden tot het scheiden van de wegen van de betrokkenen.
Conflicten gaan vaak over verschillen in interpretatie van bepalingen uit de franchiseovereenkomst. Een die regelmatig voorkomt is dat de franchisenemer de franchise op een andere manier gebruikt dan dat de franchisegever wil. Zo wordt vaak verweten dat de handelsnaam niet juist gebruikt wordt of dat de er schade aan de reputatie van het merk is ontstaan. Andersom kan ook voorkomen dat de franchisenemer de franchisegever verwijt dat het te weinig inspanningen verricht op het gebied van marketing en reclame of dat het te hoge prijzen hanteert voor inkoop van goederen.
Voorbeeld franchiseconflict
Youri is franchisenemer van McDonalds en runt een restaurant in Uithoorn. In de franchiseovereenkomst staat dat Youri de enige franchisenemer van McDonalds in Uithoorn wordt. Zo heeft hij een exclusief recht op dat gebied. Youri hoort echter via via dat McDonalds met behulp van een andere franchisenemer een ander restaurant aan de andere kant van Uithoorn wil openen. Volgens Youri is dit in strijd met de franchiseovereenkomst en hij overweegt een juridische procedure te starten.
Heb je een (dreigend) franchisegeschil? Laat je dan adviseren door een advocaat. Deze kan helpen met bemiddeling en eventueel bij het nemen van vervolgstappen.
Hoe los je een conflict tussen franchisegever en franchisenemer op?
Het is niet aan te raden om bij elk conflict dat ontstaat tussen een franchisegever en franchisenemer gelijk een juridische procedure te starten. Dit zal de verhoudingen namelijk niet verbeteren en meestal willen de partijen wel met elkaar kunnen blijven samenwerken. Daarom is het altijd verstandig om onderling de oplossing proberen te zoeken, om welk soort conflict het ook gaat. In die fase kan een advocaat tevens helpen om een constructief gesprek op gang te laten komen.
Blijkt het dat jullie er toch niet uitkomen? Dan kan zakelijke mediation eventueel uitkomst bieden. In zo’n proces gaat een onafhankelijke derde (ook expert op het gebied van ondernemingsrecht) samen met de franchisegever en franchisenemer op zoek naar een oplossing. Vrijwilligheid is hierbij de sleutel. Is ook dat niet mogelijk? Dan staat de gang naar de rechter open. Dit is vaak bij de hardnekkige en complexe conflicten de enige mogelijkheid om duidelijkheid te verkrijgen. Let wel: het zorgt vaak niet voor oplossing van de onderliggende ruzie en het zal daarna moeilijk zijn om met elkaar verder te gaan. Een rechter kan wel duidelijkheid geven over de rechtmatigheid en de gevolgen van ontbinding van de franchiseovereenkomst bijvoorbeeld.
Laat je altijd adviseren door een adviseren door een advocaat als je een conflict hebt met een franchisegever. Hoe vroeger je dit doet, hoe groter de kans dat je voorkomt dat het conflict serieuzere vormen aanneemt. Komt het aan op een juridische procedure? Dan is een advocaat onmisbaar om te krijgen waar je recht op hebt.
De gevolgen van de nieuwe Wet franchise
Sinds 1 januari 2021 is de Wet franchise van kracht gegaan. Hierdoor is er flink wat veranderd voor franchisegevers en franchisenemers. De wet is samengesteld om de positie van de franchisenemer te verbeteren en de ongelijkheid te verminderen. Zo worden partijen verplicht om voor de franchiseovereenkomst elkaar meer informatie te geven. Bovendien moet de franchisenemer in staat worden gesteld om met een advocaat de overeenkomst te beoordelen. Dit moet minstens een periode van vier weken zijn.
Een andere verplichting voor de franchisegever die voortvloeit uit de Wet franchise is dat deze de franchisenemer meer moet ondersteunen bij commerciële en technische bezigheden. Bijkomstig zorgt de wet dat de franchisenemer sterker staat met betrekking tot het uiteindelijk profiteren van de goodwill.
De wet bevat nog vele andere bepalingen die van aanzienlijke invloed zijn. Het is in ieder geval duidelijk dat elke franchiseovereenkomst na 2020 hieraan moet voldoen en dat ook de oude overeenkomsten erop moeten worden aangepast. Laat je koppelen aan een advocaat die je kan helpen om de franchiseovereenkomst af te stemmen op de Wet franchise.
Advocaat bij een franchiseconflict
Een advocaat gespecialiseerd in het ondernemingsrecht kan zowel de franchisegever als franchisenemer adviseren over bijvoorbeeld contractuele zaken. Zo kan deze uitstekend helpen bij het opstellen en controleren van franchisecontracten. Ook weet hij of zij precies welke vervolgstappen op welke manier moeten worden aangepakt, mocht er een conflict ontstaan.
Ben je dus franchisegever of franchisenemer en heb je juridische hulp nodig? Neem dan snel contact met ons op en wij zorgen ervoor dat er binnen een dag gekoppeld wordt aan een deskundige advocaat.