Koop
In het dagelijks leven is het recht overal aanwezig. Zo ook als je een aankoop doet bij bijvoorbeeld een winkel. Twijfel je of er daadwerkelijk een overeenkomst tot stand is gekomen? Wil je je gestolen Iphone terughalen?
Leg direct je vraag voor aan een advocaat
Wanneer is iets een consumentenkoop?
In het recht bestaat er een verschil tussen een consumentenkoop en een ‘gewone’ koop. Een koop wordt gekwalificeerd als consumentenkoop als er door een particulier een aankoop is gedaan bij een bedrijf. Wanneer het gaat om een consumentenkoop, gelden er strenge regels die de consument beschermen. De consument is namelijk de ‘zwakkere partij’ in de overeenkomst. Bij een ‘gewone’ koop gelden de regels van het consumentenrecht niet.
Wanneer er bij een normale koop sprake is van een wanprestatie heb je een aantal mogelijkheden:
- Alsnog nakoming vorderen
- De eigen verplichtingen opschorten
- Ontbinden
- Ontbinden en schadevergoeding vragen
Als het gaat om een consumentenkoop, gelden er aanvullende regels:
- Herstel vorderen
- Vervanging vorderen
- Ontbinden en geld terug vragen
De regels omtrent de normale koop gelden dus ook voor een consumentenkoop. Andersom is dit niet het geval.
Wat zijn de verplichtingen van een winkelier in het consumentenrecht?
Als winkelier of bedrijf ben je gebonden aan de bepalingen van het consumentenrecht, omdat het gaat om een B2C-verhouding. Je dient als winkelier dus rekening te houden met de belangen van je klanten. Zo dien je geen gebrekkige producten af te leveren, anders hebben consumenten een sterke positie.
Wanneer is er sprake van aanbod en aanvaarding?
Wanneer je een aankoop doet of een overeenkomst sluit, komt deze tot stand door middel van aanbod en aanvaarding. Als je een aanbod aanvaardt, uit je hiermee je wil om ook daadwerkelijk gebonden te worden aan de overeenkomst. Er moet eigenlijk sprake zijn van een verkoper die zegt ‘Wil jij dit kopen voor … euro?.’ Het enige wat je dan nog hoeft te zeggen is simpelweg ‘Ja.’
Voorbeeld
Anne loopt door de supermarkt. Ze pakt een blikje tomatenpuree en legt dit in haar mandje. Gerard is de manager en deelt haar mede dat zij nu verplicht is om het blikje tomatenpuree te kopen. Anne wilde het blikje eigenlijk terugleggen, omdat ze toch iets anders had bedacht voor het avondeten. Ze vindt de opmerking van Gerard maar raar en vraagt zich af of dit echt klopt.
In principe aanvaardt Anne het aanbod van de supermarkt door het blikje tomatenpuree in haar mandje te leggen. Het komt niet vaak voor dat een supermarkt er moeilijk over doet als je producten toch weer terugzet in het schap. In theorie kan het echter wel gebeuren.
Wanneer is een overeenkomst rechtsgeldig?
De regel is dat de wil en de wilsverklaring overeenkomen. De wil is datgene wat je daadwerkelijk wil, de wilsverklaring is de kenbaarheid van jouw wil naar de buitenwereld. Als je bijvoorbeeld een mooie auto ziet en je denkt: ‘Deze wil ik kopen!’ dan is dit jouw wil. Als je dan aan de verkoper aangeeft dat je daadwerkelijk de auto wilt kopen, is dit de wilsverklaring. In dit geval stemmen de wil en de wilsverklaring overeen. Het komt echter ook vaak voor dat dit niet het geval is.
Voorbeeld
Marit loopt een ruimte binnen waar een schilderij wordt geveild. Ze ziet een vriend van haar en zwaait naar hem. De veilingmeester zag dit aan voor een aanvaarding van het aanbod. Is Marit hier nu aan gebonden?
De wil en de wilsverklaring van Marit stemden in dit voorbeeld niet overeen. In principe zou er dan geen rechtsgeldige overeenkomst zijn ontstaan. De uitzondering op de regel is de leer van het gerechtvaardigd vertrouwen. Als de veilingmeester gerechtvaardigd mocht vertrouwen op de wilsverklaring van Marit, is er een overeenkomst tot stand gekomen. Dit is een kwestie die de nodige interpretatie en uitleg vergt. Wanneer je niet weet of je nou gerechtvaardigd mocht vertrouwen of wanneer je gebonden bent aan een overeenkomst terwijl je dit helemaal niet wilde, is het aan te raden om de hulp van een advocaat in te schakelen.
Ik heb per ongeluk een gestolen goed gekocht, wat zijn mijn rechten?
Wanneer je een gestolen product hebt gekocht, kan het zomaar zijn dat de oude eigenaar bij je aan komt kloppen om zijn product terug te halen. Dit mag hij tot 3 jaar na de diefstal doen. Het ligt aan de omstandigheden van het geval of hij dit ook daadwerkelijk mag doen. Als jij niet wist dat het product dat je had gekocht gestolen was, kan het zijn dat je te goeder trouw bent. Te goeder trouw betekent eigenlijk dat je geen slechte bedoelingen had en dat je dus niet wist dat het goed gestolen was. De oude eigenaar heeft dan pech en kan zijn goed niet terug opeisen. Een belangrijk criterium hiervoor is dat je het goed moet hebben gekocht in een bedrijfsruimte. Als je bijvoorbeeld een fiets om drie uur ’s nachts in een steegje koopt, wordt je niet aangemerkt als te goeder trouw.
Voorbeeld
Twee weken geleden is de fiets van Merel gestolen. Ze loopt door Utrecht en ziet ineens haar fiets staan. Ze loopt er naartoe en besluit om te wachten totdat degene die hem gestald heeft terugkomt. Jan komt aanlopen en ziet Merel staan bij zijn fiets. Merel eist dat ze de fiets terugkrijgt, omdat hij van haar is. Jan weigert dit. Hij heeft de fiets in een gerespecteerde fietsenwinkel gekocht en wist dus niet dat er sprake was van diefstal.
In het bovenstaande voorbeeld is Jan te goeder trouw en kan Merel haar fiets niet terugkrijgen. Jan heeft in dit geval wel de plicht om Merel door te verwijzen naar de winkel waar hij de fiets gekocht heeft. In het geval van Merel is het verstandig om aangifte te doen van de diefstal.
Aankoop en advocaat
Er is in het recht veel geregeld over het doen van aankopen. Wanneer er iets mis gaat, zoals bijvoorbeeld wanneer het gekochte product niet voldoet aan de verwachtingen, is het fijn om juridische hulp te hebben om je recht te halen.