• 088 - 833 88 88
  • Gratis en vrijblijvende intake
  • 7 dagen per week 08:00 - 22:00

Bestemmingsplan (omgevingsplan)

Als het goed is zal per 1 januari 2022 de Omgevingswet en daarmee het omgevingsplan in werking treden. Het omgevingsplan zal het bestemmingsplan vervangen en zal elke gemeente voortaan één omgevingsplan voor het gehele grondgebied hebben.

​​​​​​​Tot die tijd wordt er echter nog steeds uitgegaan van het bestemmingsplan. In deze blog zullen we hier verder op ingaan.

Advocaat Bestemmingsplan Omgevingsplan

Plaats direct je vraag

Bestemmingsplan (Omgevingsplan) en advocaat

Het kan natuurlijk voorkomen dat je het oneens bent met de inhoud van een bestemmingsplan (vanaf 2022: omgevingsplan). Eerste stap is, in dat geval, het indienen van een zienswijze. De gemeenteraad stelt zich in kennis van de ingediende zienswijze en neemt een besluit. Tegen dit besluit, het door de gemeenteraad vastgestelde bestemmingsplan, staat beroep open bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS).

Een advocaat kan helpen met het verkennen van de mogelijkheden als je de inhoud van een bestemmingsplan wilt aanvechten. De overheid (gemeente) heeft doorgaans veel vrijheid bij het vaststellen van een bestemmingsplan, maar is uiteraard niet almachtig. Als er goede gronden zijn om de inhoud van een bestemmingsplan aan te vechten, is een procedure bij de ABRvS zeker niet kansloos. Het inschakelen van een advocaat gespecialiseerd in bestemmingsplannen is dan echter wel van groot belang om jouw recht te behalen tegenover de vaak machtige overheid. Overigens kan een advocaat ook behulpzaam zijn als er, vanwege het vermeend overtreden van voorschriften uit een bestemmingsplan, een boete aan jou wordt opgelegd (bestuursdwang) of andere maatregelen worden genomen. Het inschakelen van een advocaat is niet verplicht, maar dus vaak wel verstandig.

Wat is een bestemmingsplan?

Als het wetsvoorstel voor de Omgevingswet door de Eerste Kamer komt (de Tweede is al akkoord), betekent dit een flinke verandering voor de ruimtelijke regelgeving. Het bestemmingsplan vervalt en in de plaats daarvan komt een (gemeentelijk) omgevingsplan. advocaatzoeken.nl gaat voorlopig nog uit van het bestemmingsplan, dit is in de meeste gemeentes nog gewoon van toepassing. Wel wordt er, in enkele Nederlandse gemeentes, al geëxperimenteerd met de aanstaande Omgevingswet. De bedoeling van deze wet is om meer structuur te bieden in de ruimtelijke regelgeving, vooral door de verschillende regelingen fors in aantal terug te brengen en gemeenten meer vrijheid te geven. De bedoeling is om t.z.t. alle bestemmingsplannen binnen een gemeente te laten landen in één omgevingsplan.

Hoe het ook zij, beide plannen gaan – in brede zin – over de ruimtelijke ordening, de planologie binnen een gemeente. Op grond van de Wet op de ruimtelijke ordening is elke gemeente verplicht om voor haar grondgebied een bestemmingsplan op te stellen. Er staat in een bestemmingsplan vermeld hoe jij je pand/perceel mag gebruiken. Welke bestemming rust erop? Wonen, kantoor, bedrijf, groenvoorzieningen, maatschappelijke doeleinden, horeca etc. Er zijn vele mogelijkheden. Daarnaast handelt een bestemmingsplan over maximale bouwhoogtes en bijv. de voorschriften voor een uitbouw (dakkapel). Het bestemmingsplan wordt vaak gebruikt om bouwplannen aan te toetsen of om te kijken of panden gesloopt kunnen worden. Je doet er dus verstandig aan om voor het gebruik van gronden of panden het bestemmingsplan te bekijken.

Het bestemmingsplan is voor burger en overheid bindend en is in beginsel voor tien jaar van kracht. Na 10 jaar moet de gemeente het bestemmingsplan opnieuw vaststellen of het bestemmingsplan herzien.

Wat kun je doen als je het niet eens bent met het bestemmingsplan?

Wil je een gebouw bouwen of jouw woning uitbreiden, maar is dit op grond van het geldende bestemmingsplan niet mogelijk? Dan kan je proberen om een ontheffing of een omgevingsvergunning van de gemeente te krijgen. Is ontheffing verleend, dan mag je gronden gebruiken in afwijking van hetgeen er in het bestemmingsplan is opgenomen. Hetzelfde geldt voor een omgevingsvergunning. De verschillende opties zullen hieronder worden besproken.

Soms biedt het bestemmingsplan zelf de mogelijkheid aan het college van burgemeester en wethouders om ontheffing te verlenen van het bestemmingsplan. Dit wordt ook wel een binnenplanse ontheffing of wijzigingsbevoegd genoemd en is de meest eenvoudige manier.

Als het bestemmingsplan hier geen mogelijkheid toe biedt, dan kan nog ontheffing worden verleend op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) voor een beperkt aantal gevallen welke zijn opgenomen in het Besluit omgevingsrecht. Denk hierbij aan het bouwen van een bijgebouw bij een woning of ander gebouw, het bouwen van een gebouw voor het openbaar vervoer en wegverkeer, het gebruik van recreatiewoningen voor bewoning en het bouwen van antenne-installaties. Dit wordt ook wel de kruimelontheffing genoemd.

Als voor jouw situatie geen kruimontheffing verleend kan worden, dan kan er een omgevingsvergunning worden aangevraagd. Deze procedure duurt wel langer en een dergelijke vergunning wordt niet zomaar afgegeven. Het aanvragen van een omgevingsvergunning valt onder het milieurecht. Er dient een onderbouwing gegeven te worden waarom de afwijking in dit geval verantwoord is.

Naast de binnenplanse ontheffing, kruimelontheffing en aanvragen van een omgevingsvergunning, bestaat er de mogelijkheid tot een tijdelijke ontheffing. Zoals de naam al doet vermoeden is deze ontheffing tijdelijk. Na afloop van de ontheffing dient de situatie in oude staat herstelt te worden. De situatie moet dan dus weer in overeenstemming zijn met het bestemmingsplan.

De gemeente heeft een grote vrijheid in het maken van het bestemmingsplan, het verlenen van ontheffingen of een omgevingsvergunning. Gemeenten zijn dus niet snel gebonden om van deze bevoegdheden gebruik te maken. Het is daarom verstandig om een advocaat gespecialiseerd in de bestemmingsplanprocedure in te schakelen indien je de gemeente hiertoe wilt bewegen. Wordt er een ontheffing of omgevingsvergunning (niet) verleend, dan staat daar bezwaar en beroep tegen open.

Wat gebeurt er als je in strijd handelt met het bestemmingsplan?

Gebruik je bepaalde gronden in strijd met de bestemming? Of heb je bijvoorbeeld te hoog gebouwd in afwijking van de bebouwingsvoorschriften? Dan kan dat voor de gemeente aanleiding zijn om een handhavingsprocedure te starten. In het uiterste geval kan er zelfs tot strafrechtelijke vervolging worden overgegaan. Een bestuursorgaan heeft verschillende handhavingsinstrumenten. Enkele voorbeelden daarvan zijn:

  • Bestuursdwang (bijvoorbeeld sluiting van een pand)
  • Opleggen van een dwangsom
  • Opleggen van een bestuurlijke boete
  • (gedeeltelijke) intrekking van een vergunning

Heb je één van bovenstaande handhavingsinstrumenten opgelegd gekregen? Een advocaat gespecialiseerd in het bestuursrecht kan je helpen om hiertegen in bezwaar of beroep te gaan.

Wat kunnen omwonenden doen tegen jouw bouwplannen?

Direct omwonenden kunnen protest maken indien zij het niet eens zijn met door de gemeente gehonoreerde bouwplannen. Zij dienen dan binnen zes weken bezwaar in te dienen. Hierin dien je te vermelden waarom je het niet eens bent met de bouwplannen.

Een bezwaarschrift schorst het besluit niet. Als je een vergunning hebt gekregen, mag je dus beginnen met bouwen. Dit is echter wel op eigen risico. Indien de vergunning als gevolg van het bezwaar (gedeeltelijk) moet worden ingetrokken dan zul je het gebouwde ongedaan moeten maken. Wil je voorkomen dat een buurman al tijdens de bezwaarprocedure begint met bouwen? Dan kun je een voorlopige voorziening aanvragen bij de bestuursrechter. Een advocaat kan je hierbij helpen.

Plaats direct je vraag