Wanneer krijg je hem terug? Kun je er iets tegen doen, en zo ja, wat dan?

Plaats direct je vraag

Wanneer wordt je rijbewijs ingenomen?

Stel dat je in een auto 50 km/u harder rijdt dan toegestaan, dan mag de politie je rijbewijs invorderen. Dit is niet verplicht, soms blijft het bij een waarschuwing. Dit is echter niet gebruikelijk. Als je met een bromfiets te hard rijdt, is het ook mogelijk dat de politie je staande houdt en je rijbewijs invordert. Bij een bromfiets dit bij 30 km/u boven maximumsnelheid. Dit is vanwege het gevaar dat een bromfiets met zich meebrengt: een autobestuurder is relatief goed beschermd, voor de bestuurder van een bromfiets geldt dat niet.

Het is wellicht van belang om te weten wanneer je de maximumsnelheid hebt overtreden. Meer hierover vind je bij snelheidsovertredingen. Van deze maximumsnelheid kan enkel worden afgeweken door verkeersteken, bijvoorbeeld een verkeersbord.

Naast snelheidsovertredingen kan een rijbewijs ook worden ingevorderd als er een te hoog alcoholgehalte in je bloed is aangetroffen. Wanneer sprake is van een te hoog percentage, is te lezen in rijden onder invloed van drank en drugs. Hierbij wordt overigens onderscheid gemaakt tussen beginnende en ervaren bestuurders. De meting van alcohol geschiedt door bijvoorbeeld een blaastest of bloedonderzoek. Als je weigert hieraan mee te werken wordt, als voorzorgsmaatregel, ook je rijbewijs ingevorderd.

Bij bovenstaande voorbeelden heeft de politie de bevoegdheid tot het innemen van het rijbewijs. Echter ook het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) mag, op het moment dat iemand structureel zijn verkeersboetes niet betaalt, een rijbewijs innemen. 

Het proces-verbaal en verder

Om je rijbewijs in te vorderen, zul je eerst aangehouden moeten worden. De politie heeft hiertoe een bevoegdheid. Vaak zul je een tijdje door de politie gevolgd worden, immers men moet een juiste meting te doen. Zodra je wordt aangehouden en verzocht wordt om je rijbewijs in te leveren, zal er een proces-verbaal worden opgemaakt. Dit verbaal en het ingevorderde rijbewijs worden binnen drie dagen naar de officier van justitie gestuurd. De officier neemt binnen 10 dagen een beslissing over het ingenomen rijbewijs. Zonder beslissing zal de bestuurder zijn rijbewijs weer terug krijgen. Tevens krijg je je rijbewijs terug als er geen langere duur wordt uitgevaardigd dan het rijbewijs reeds is ingehouden. Daarnaast zal het rijbewijs teruggegeven worden op het moment dat er niet binnen zes maanden, na de dag van invordering van het rijbewijs, een terechtzitting kan plaatsvinden.

De gerechtelijke procedure bij een ingevorderd rijbewijs

Luidt de beslissing dat er een gerechtelijke procedure zal volgen, dan zal een kantonrechter een beslissing nemen. Tot die tijd houdt de officier van justitie het rijbewijs onder zich. Vaak kan een advocaat ervoor zorgen dat er een juiste verdedigingsstrategie wordt toegepast, waarin bijvoorbeeld duidelijk beargumenteerd wordt dat er geen recidivegevaar is.

Tijdens de procedure zal je verantwoording over je gedrag moeten afleggen. Aan de hand van deze verantwoording zal de rechter een beslissing nemen. De volgende voorbeelden maken duidelijk wat een advocaat kan betekenen als je rijbewijs is ingevorderd:

Voorbeeld 1
Pieter is aangehouden bij een algemene alcoholcontrole. Op dat moment had hij veel te veel gedronken. Hij raakte in paniek en weigerde mee te werken aan de controle. De politie maakte een proces-verbaal op en vorderde zijn rijbewijs in. Uiteindelijk heeft de officier van justitie besloten een gerechtelijke procedure te starten. Tijdens deze procedure verklaart Pieter dat hij geweigerd heeft om aan het onderzoek mee te werken, omdat hij in paniek raakte. De paniek ontstond omdat hij te veel gedronken had, zegt hij. Hij denkt immers dat het vertellen van de waarheid hem een lagere straf op zal leveren. De rechter weet genoeg en legt een ontzegging van de rijbevoegdheid op voor twee maanden.

Voorbeeld 2
Nadat Pieter onder dezelfde omstandigheden is aangehouden als in voorbeeld 1, wordt een gerechtelijke procedure gestart. Pieter schakelt een advocaat in. Deze advocaat vraagt het proces-verbaal op en achterhaalt de conclusies die getrokken zijn aan de hand van de situatie die Pieter schetst en de situatie die het proces-verbaal schetst. Tijdens de procedure verklaart Pieter: ik raakte in paniek en omdat ik niet wist wat ik van een dergelijk onderzoek kon verwachten. De advocaat versterkt dit door aan te tonen dat Pieter nooit eerder is veroordeeld voor een strafbaar feit. De rechter besluit Pieter vrij te spreken en hij mag na de zitting zijn rijbewijs ophalen.

Het is duidelijk dat de advocaat door zijn kennis en ervaring de juiste strategie kon bepalen. Pieter geeft twee verschillende verklaringen, beide naar waarheid. Echter, de eerste is een bekentenis, dus zal de rechter 'strafbaar' vonnissen. De tweede verklaring is iets vager ingekleed; en door de aanvulling van de advocaat kan een rechter besluiten dat niet bewezen is dat er een strafbaar feit is gepleegd. Als iets niet bewezen kan worden, volgt er vrijspraak.

Hoe krijg je sneller je rijbewijs terug?

Stel dat je vrachtwagenchauffeur bent. Ook een chauffeur kan het overkomen dat een rijbewijs ingevorderd wordt. De gevolgen zijn echter wel groter dan wanneer je verpleger bent. Je kunt namelijk niet werken zonder rijbewijs. En geen werk is in bepaalde gevallen: geen inkomsten. Het is begrijpelijk dat je dan graag je rijbewijs sneller terug wilt.

Het klachtschrift
Er staat een mogelijkheid open om, nadat je rijbewijs is ingehouden, een klaagschrift in te dienen. Dit is een processtuk waarin je verzoekt aan de Rechtbank om je rijbewijs terug te geven. Je zult waarschijnlijk denken dat je hem dan naar de dichtstbijzijnde moet sturen, maar dit is niet altijd het geval. Een advocaat is bekend met de arrondissementen van de rechtbank, dus hier begint de hulp van een advocaat al.

De vereisten waaraan een klaagschrift voor een ingevorderd rijbewijs moet voldoen, zijn hetzelfde als een klaagschrift bij een boete bij te hard rijden. Het meest van belang is een duidelijke motivering: waarom moet het rijbewijs worden teruggegeven. Voorbeelden van deze motivering zijn: er is niet voldaan aan de procedurevoorschriften voor snelheidsmetingen of het rijbewijs is belangrijk voor het werk van de betrokkene.

De voorbeelden zijn zeer algemeen. Echter is elke situatie anders, dus is het raadzaam om een advocaat in te schakelen om je te helpen met een goed gegronde motivering. Als er belangrijke zaken niet in een klaagschrift zijn opgenomen, kan dit resulteren in het niet teruggeven van het rijbewijs. Een advocaat controleert of alle belangrijke elementen zijn opgenomen.

Uiteindelijk volgt er een zitting. Hierin mag je nog een toelichting geven tegenover de rechter en de officier van justitie. De officier van justitie is de wederpartij. De officier zal uiteindelijk ook zijn standpunt toelichten op het verzoek tot teruggave van het rijbewijs. Na deze behandeling zal de rechter zich terugtrekken in de raadkamer. Vaak neemt de rechter meteen een beslissing, maar soms kan dit nog twee weken duren. Als de uitspraak ‘gegrond’ vermeld, wil dat zeggen dat je klaagschrift terecht is, je krijgt je rijbewijs terug. Bij een ‘ongegrond’-verklaring zal de straf waarschijnlijk nog hetzelfde zijn als dat hij was voor het klaagschrift procedure.

Het is verstandig om samen met een advocaat een klaagschrift op te stellen. Met een goed gemotiveerd klaagschrift, is de kans groot dat je je rijbewijs eerder terug krijgt.

Toch rijden na ingevorderd rijbewijs

Soms wordt dit gezien als een misdrijf, maar het is officieel een overtreding. Als er een procedure door zal volgen, zal dit ook bij de kantonrechter worden behandeld. Dit is bepaald in artikel 9 van de Wegenverkeerswet. De maximale straf voor rijden zonder rijbewijs, is drie maanden cel of een geldboete van maximaal € 3.800,-. De maximale straf wordt niet vaak opgelegd. Meestal riskeer je, bij het rijden na het invorderen van het rijbewijs, een gevangenisstraf van twee weken. Als er sprake is van recidivegevaar zal deze gevangenisstraf verlengd worden met twee weken.

Plaats opdracht