• 088 - 833 88 88
  • Gratis en vrijblijvende intake
  • 7 dagen per week 08:00 - 22:00

Leerplicht

Maak jouw kind zich schuldig aan schoolverzuim en komt daardoor de leerplicht in het gedrang? Hieronder meer informatie.

Leg direct je vraag voor aan een advocaat

Advocaat Leerplicht

Onderwijsrecht en advocaat

In Nederland zijn kinderen van 5 jaar tot 18 jaar in beginsel verplicht om naar school te gaan. Ouders zijn ervoor verantwoordelijk dat kinderen in deze leeftijdscategorie naar school gaan. Dit is opgenomen in de Leerplichtwet. Kinderen zijn verplicht om ingeschreven te staan bij een school en deze regelmatig te bezoeken. Over het algemeen levert dit niet veel problemen op. Toch komt het voor dat kinderen niet of nauwelijks naar school gaan. De school is dan verplicht om een leerplichtambtenaar in te schakelen. Indien een kind zonder geldige reden van school weg blijft, is er sprake van schoolverzuim. Schoolverzuim is een overtreding en valt dus onder het strafrecht. Indien er sprake is van ongeoorloofd schoolverzuim, kun je gedagvaard worden voor de rechter. Dit kan resulteren in een straf voor zowel ouder als kind.

Ben je van mening dat jouw kind een geldige reden heeft om van school weg te blijven? Een advocaat gespecialiseerd in het onderwijsrecht kan jou helpen jouw gelijk te halen door juridische bijstand te verlenen. Het kan nuttig zijn om zo vroeg mogelijk in de procedure, als er nog contact is met de leerplichtambtenaar, een advocaat in te schakelen. Wellicht dat een gerechtelijke procedure dan kan worden voorkomen. Komt het wel tot een gerechtelijke procedure dan is het vaak noodzakelijk om je te laten bijstaan door iemand die ervaring heeft met procederen. Met de hulp van een advocaat verschijn je goed voorbereid op zitting. Je weet wat je kunt verwachten en wat de rechter belangrijk vindt. Een advocaat kan er tijdens de zitting voor zorgen dat alle relevante argumenten worden aangedragen. Bij advocaatzoeken.nl maken we altijd persoonlijk kennis met onze advocaten. Bovendien hebben we een groot netwerk door het hele land. Wij zijn daarom vrijwel altijd in staat om jou te koppelen aan een goede advocaat.

Wanneer is er sprake van schoolverzuim?

Indien een leerling zonder geldige reden van school weg blijft, is er sprake van schoolverzuim. Schoolverzuim is een overtreding van de Leerplichtwet. In de Leerplichtwet is immers opgenomen dat kinderen van 5 jaar tot en met 18 jaar verplicht naar school moeten. Er kunnen verschillende soorten schoolverzuim worden onderscheiden:

Absoluut verzuim: van absoluut verzuim is sprake als een kind die onder de Leerplichtwet valt niet staat ingeschreven bij een school.

Voorbeeld
Egbert en Annemiek hebben een zoontje van 5 jaar oud. Zij zijn opzoek gegaan naar een school voor hun zoontje, maar kunnen geen school in de buurt vinden die aansluit bij hun levensovertuiging. Zij hebben hun zoontje daarom niet ingeschreven. Er is sprake van absoluut verzuim.

Relatief verzuim: relatief verzuim houdt in dat een kind zonder geldige reden niet naar lessen gaat. Relatief verzuim wordt ook wel spijbelen genoemd. Ook de hieronder te bespreken luxeverzuim en signaalverzuim vallen onder relatief verzuim.

Voorbeeld
Erik is 12 jaar oud en zit in de brugklas. Hij vindt zijn lessen saai en het is bijna zomervakantie. Erik besluit daarom een paar lessen over te slaan en met klasgenoten te gaan chillen in het park. Er is sprake van relatief verzuim, oftewel spijbelen.

Luxeverzuim: van luxeverzuim is sprake als een kind zonder toestemming buiten de reguliere schoolvakanties op vakantie gaat.

Voorbeeld
Lydia en Menno hebben een dochter van 8 jaar, Elleke. Zij willen graag met Elleke op vakantie buiten de reguliere schoolvakanties, omdat een vakantie dan vele malen goedkoper is en zij tijdens de reguliere schoolvakanties moeilijk vrij kunnen krijgen. Elleke doet het bovendien goed op school en zij zien er dan ook geen kwaad in. Lydia en Menno besluiten daarom een weekje op vakantie te gaan met Elleke in de schoolperiode. Er is sprake van luxeverzuim.

Signaalverzuim: signaalverzuim houdt in dat een kind niet naar school gaat vanwege sociaal- emotionele problemen.

Voorbeeld
Erik van 12 jaar oud zit in de brugklas en wordt erg gepest. Hij wilt daarom niet meer naar school. Zijn ouders krijgen hem met geen mogelijkheid naar school en besluiten hem even thuis te houden tot er een oplossing is gevonden. Er is sprake van signaalverzuim.

Indien een kind ongeveer drie dagen afwezig is, is de school verplicht om melding te doen bij de leerplichtambtenaar. In dat geval worden nader onderzoek en maatregelen nodig geacht.

Is er een geldige reden waardoor jouw kind niet naar school kan gaan? Dan kun je dit met de leerplichtambtenaar bespreken. Indien jullie er samen niet uit komen, dan is het verstandig om een advocaat in te schakelen. Met zijn juridisch advies kan wellicht een rechtszaak worden voorkomen. Lukt dat niet, dan kan een advocaat je bijstaan tijdens de juridische procedure.

Wat is de procedure als er sprake is van schoolverzuim?

Indien een kind 3 dagen binnen een periode van vier weken heeft verzuimt, dan zal de school melding doen bij de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar zorgt ervoor dat de leerplicht wordt gehandhaafd. De leerplichtambtenaar zal een onderzoek instellen naar het verzuim en de leerling stimuleren om weer naar school te gaan. Wanneer er sprake is van ongeoorloofd schoolverzuim en het kind en/of de ouders geen gehoor geven aan de aanwijzingen van de leerplichtambtenaar, zal deze een proces-verbaal opmaken en doorsturen naar Openbaar Ministerie. De Officier van justitie bepaalt of de zaak voor de kantonrechter moet komen. Indien de ouders strafrechtelijk worden vervolgd riskeren zij een boete. Ook kinderen vanaf 12 jaar kunnen strafrechtelijk vervolgd worden en een taakstraf of een boete opgelegd krijgen. Kinderen van 12 jaar en ouder worden ook zelf verantwoordelijk gehouden voor schoolverzuim om te voorkomen dat zij weer gaan spijbelen.

Ben je het niet eens met de uitspraak van de kantonrechter? Dan kun je in hoger beroep gaan. Ook de Officier van justitie kan besluiten om in hoger beroep te gaan. Aan het instellen van hoger beroep zijn vaak wel hoge kosten verbonden. De bijstand van een advocaat is dan verplicht.

Indien over wordt gegaan tot strafrechtelijke vervolging zullen ook de Raad voor de kinderbescherming en een gecertificeerde instelling (vroeger Bureau Jeugdzorg) worden ingeschakeld. Zij zullen onderzoek doen naar het welzijn en de persoonlijke omstandigheden van het kind. De Raad voor de kinderbescherming zal vervolgens een advies uitbrengen aan de Officier van justitie. Deze civiele procedure valt onder het jeugdrecht en kinderrecht en kan ertoe leiden dat er een kinderbeschermingsmaatregel wordt opgelegd, zoals een ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing.

Voorbeeld
Lianne heeft een dochter van 14 jaar, Sanne. Sanne wordt ernstig gepest op haar middelbare school en wilt daarom niet meer naar school toe. Lianne laat haar dochter thuisblijven, omdat ze haar met geen mogelijkheid naar school toe krijgt. Als Lianne meer dan 3 dagen niet op school is geweest, schakelt de school een leerplichtambtenaar in. De leerplichtambtenaar zoekt contact met Lianne, stelt vast dat sprake is van ongeoorloofd verzuim en stelt een proces verbaal op. De Officier van justitie gaat over tot strafrechtelijke vervolging. Lianne en Sanne worden gedagvaard voor de kantonrechter. Omdat Sanne ouder is dan 12 jaar, wordt zij ook zelf verantwoordelijk gehouden voor het schoolverzuim. De rechter spreekt de moeder en dochter vrij en er wordt een andere school gezocht voor Sanne. Toch is de zaak hiermee nog niet afgedaan. De Officier van justitie kan besluiten om hoger beroep in te stellen tegen de uitspraak van de kantonrechter. Bovendien is de Raad voor de kinderbescherming inmiddels een onderzoek gestart. Aan de hand van het advies van de Raad voor de kinderbescherming kan de rechter worden verzocht om een kinderbeschermingsmaatregel op te leggen.

Welke sancties staan er op schoolverzuim?

Bij strafrechtelijke vervolging riskeren zowel het kind van 12 jaar en ouder als de ouders het om een straf opgelegd te krijgen. Ouders moeten rekening houden met maximaal een maand celstraf of een geldboete van maximaal € 3350,-. Kinderen van 12 jaar en ouder moeten rekening houden met een taakstraf of geldboete van maximaal € 3350,-.

Voor minderjarigen gelden bijzondere regels in het strafrecht. Op hen is het jeugdstrafrecht van toepassing. Dit houdt onder andere in dat zij altijd voorafgaand en tijdens het verhoor recht hebben op de bijstand van een advocaat.

Zijn er uitzonderingen op de leerplicht?

Er kunnen altijd situaties zijn dat je kind niet naar school kan of hoeft. Bijvoorbeeld bij ziekte, een bezoek aan de huisarts of tandarts, een huwelijk van een familielid of het overlijden van een familielid. Je hebt voor dit soort verlof wel toestemming nodig van de school. Op welke manier je kortdurend verlof kunt aanvragen, is meestal geregeld in de schoolgids. Bij ziekte is een ziekmelding over het algemeen voldoende. Indien het verlof langer duurt dan 10 dagen, dan moet toestemming worden gevraagd bij de leerplichtambtenaar. Toestemming van de leerplichtambtenaar is ook nodig als de ouders niet tijdens de schoolvakantie vrij kunnen krijgen van hun werk en dus buiten de reguliere schoolvakanties op vakantie willen.

Ben je het niet eens met de beslissing van de leerplichtambtenaar op jouw verlofaanvraag? Dan kun je daar als ouders zijnde tegen in bezwaar gaan. Voor het instellen van bezwaar geldt meestal een termijn van 6 weken. Wordt ook het bezwaar afgewezen? Dan kun je daartegen in beroep gaan bij de bestuursrechter.

Naast bovenstaande verlofdagen kan een kind in bijzondere omstandigheden volledige vrijstelling krijgen van de leerplicht. Dit kan alleen onder strenge voorwaarden. Er moeten bijvoorbeeld lichamelijke, psychische of levensbeschouwelijke redenen voor zijn. Voor vrijstelling op basis van lichamelijke of psychische gronden is een verklaring nodig van een door de leerplichtambtenaar aangewezen arts. Van levensbeschouwelijke gronden kan sprake zijn als er geen scholen in de buurt zijn die voldoen aan de geloofsovertuiging van de ouders.

Wat is de vervangende leerplicht?

Een vervangende leerplicht is mogelijk voor kinderen die niet in staat zijn om gewoon onderwijs te volgen en 14 jaar of ouder zijn. Een vervangende leerplicht houdt in dat het kind een deel praktijkonderwijs gaat volgen hetgeen bestaat uit een combinatie van (lichte) arbeid en onderwijs. Na één jaar is het de bedoeling dat de jongere weer terugkeert naar het gewone onderwijs. Wil je in aanmerking komen voor de vervangende leerplicht? Dan dien je een verzoek in te dienen bij de leerplichtambtenaar. Ben je van mening dat het kind na één jaar nog niet terug kan naar het reguliere onderwijs, dan zul je acht weken voor het einde van het jaar een verlengingsaanvraag moeten doen. Hiervoor is een verklaring nodig van de school.

Tot welke leeftijd geldt de leerplicht?

Kinderen moeten verplicht naar school vanaf 5 jaar totdat zij een startkwalificatie hebben of totdat zij 18 jaar oud zijn. De leerplicht geldt voor kinderen van 5 tot en met 16 jaar. De leerplicht eindigt na 12 schooljaren of als het kind 16 jaar wordt. Vanaf 16 jaar geldt er een kwalificatieplicht. Dit betekent dat zij verplicht zijn onderwijs te volgen totdat zij een startkwalificatie behalen of 18 jaar worden. Een startkwalificatie is een diploma. Leerlingen hebben een startkwalificatie als zij een havo-, vwo- of mbo-2 diploma hebben behaald. Op het moment dat de leerplicht eindigt geldt er dus een kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht zorgt ervoor dat schooluitval wordt tegengegaan. De kwalificatieplicht en leerplicht zijn over het algemeen hetzelfde. Kinderen die onder de kwalificatieplicht vallen hebben alleen meer eigen verantwoordelijkheid.

In principe zijn de ouders verantwoordelijk voor het voldoen aan de leerplicht. Vanaf 12 jaar is ook het kind zelf ervoor verantwoordelijk om naar school te gaan.

Plaats opdracht